Co Księga Tobiasza mówi o tym kim jest Archanioł Rafał? W jaki sposób jedyne miejsce w Biblii, w którym poznajemy jego postać, wpłynęło na wiarę i historię Kościoła? Poznaj św. Rafała – niebiańskiego towarzysza i jednego z trzech znanych z imienia Archaniołów.

Od czasów soborowej reformy kalendarza liturgicznego, co roku 29 września obchodzimy w Kościele Święto Archaniołów Michała, Gabriela i Rafała. O ile dwóch pierwszych jest dobrze znanych i często wspominanych w Kościele (choćby w egzorcyzmie na koniec Mszy Św. lub w okresie Adwentu i Bożego Narodzenia), o tyle ostatni – Archanioł Rafał stoi czasem na uboczu naszej duchowości. Tymczasem jego szczególne posłannictwo jest powodem, dla którego powinniśmy wypraszać również Jego wstawiennictwa i towarzyszenia nam w trudnościach.

Archanioł Rafał, Tobiasz i Wenecja

Archanioła Rafała poznajemy w starotestamentalnej Księdze Tobiasza. Jest to jedyne miejsce w Biblii, w którym pojawia się jego postać. W dosłownym tłumaczeniu jego imię oznacza: „Bóg uzdrawia”. Rafał to archanioł, który sam bezpośrednio przedstawia się człowiekowi na kartach Pisma Świętego. W jednym z ostatnich rozdziałów Księgi Tobiasza możemy przeczytać:

«Ja jestem Rafał, jeden z siedmiu aniołów, którzy stoją w pogotowiu i wchodzą przed majestat Pański». […] To, że byłem z wami, nie było moją zasługą, lecz było z woli Bożej. Jego uwielbiajcie przez wszystkie dni i Jemu śpiewajcie hymn! <Widzieliście, że> nic nie jadłem, wyście tylko mieli widzenie. A teraz uwielbiajcie Pana na ziemi i dziękujcie Bogu! A oto ja wstępuję do Tego, który mnie posłał. Opiszcie to wszystko, co was spotkało». I odszedł.

Tm 12, 15. 18-20

Od pierwszych wieków chrześcijaństwa przyjmowano, że liczba siedem może oznaczać liczbę archaniołów w Niebie. Warto jednak pamiętać, że jest to biblijna symboliczna liczba oznaczająca pełnię lub – jak podaje przypis Biblii Tysiąclecia – liczba święta dla Izraelitów. Nie należy więc interpretować tej liczby w sensie dosłownym. Synody Kościoła przełomu starożytności i wczesnego średniowiecza, zakazywały kultu i nadawania nowych imion, poza znanymi z Pisma Świętego (tj. Michała, Gabriela oraz właśnie Rafała).

Zobacz też: Święty Gabriel. Anioł zwiastowania Pańskiego

Już w VII wieku w Wenecji ufundowano świątynię pod wezwaniem św. Rafała Archanioła. Do dziś w tym miejscu zanosi się modlitwy za jego pośrednictwem. Możemy tam podziwiać liczne, zgromadzone na przestrzeni kilkunastu wieków kultu, dzieła sztuki związane ze św. Rafałem.

Kordoba i bonifratrzy

Św. Archanioł Rafał jest również patronem Kordoby – leżącego w południowej Hiszpanii miasta. Według przekazów historycznych Archanioł miał objawić się tam w XVI wieku, kiedy w mieście panowała zaraza. Podczas objawień Archanioł obiecał, że ocali miasto od katastrofy. Wkrótce epidemia ustała, zaś Rafał otrzymał tytuł „Wiecznego Stróża Miasta”. Jego kult praktykowany jest do dzisiaj, szczególnie w XIX-wiecznym kościele Przysięgi św. Rafała (hiszp. Iglesia del Juramento de San Rafael), zaś ślady obecności tego Archanioła możemy spotkać niemal w każdym zakątku historycznej Kordoby.

Do orędownictwa św. Archanioła Rafała uciekają się również w sposób szczególny bonifratrzy (członkowie Zakonu Szpitalnego św. Jana Bożego). Na prośbę bonifratrów, w 1728 roku, papież Benedykt XIV ustanowił św. Rafała Archanioła jednym z głównych patronów tego zakonu. Rafał upatrywany jest tutaj jako ten, który niesie pomoc ludziom biednym, potrzebującym i chorym. Opiera się to wprost na roli św. Rafała w Księdze Tobiasza. Taka działalność jest również główną osią posługi ojców bonifratrów.

Archanioł Rafał prowadzący do uzdrowienia

Ze starotestamentalnego przekazu wiemy, że Pan Bóg posyła Rafała, aby ten służył pomocą wiernemu Tobiaszowi (seniorowi) oraz jego synowi, który tak jak swój ojciec nosi imię Tobiasz (junior). Archanioł Rafał jest więc posłanym, aby pomagać, towarzyszyć i prowadzić do uzdrowienia z choroby cielesnej i duchowej.

Zobacz też: Postęp (E-magazyn SIEJMY 9/2023)

Do czasu ujawnienia ludziom swojej prawdziwej tożsamości (Tb 12, 15), Archanioł Rafał kryje się pod ludzkim imieniem i służy wsparciem w podróży młodego Tobiasza. Archanioł Rafał prowadzi Tobiasza do jego przyszłej żony, Sary. Wędrówkę tę rozumie się czasem jako symboliczną drogę dojrzewania młodego człowieka, który znajduje się pod czujnym okiem swego anielskiego przewodnika. To z kolei sprawia, że Archanioł Rafał jest prawdopodobnie pierwowzorem kultu aniołów stróżów w Kościele. Jest także szczególnym patronem ludzi młodych, dojrzewających i zmagających się z licznymi wyzwaniami związanymi ze wkraczaniem w dorosłe życie. Warto o tym pamiętać, będąc samemu młodym i poszukując wstawiennictwa w życiowych trudnościach. Archaniołowi Rafałowi można też powierzać w modlitwach swoje dzieci lub bliskich, przed którymi stoją życiowe wyzwania.

Archanioł Rafał przyczynia się również do uzdrowienia Sary oraz Tobiasza (seniora). Dzięki pomocy Archanioła Sara zostaje uwolniona od złych demonów i może cieszyć się małżeństwem (rozdział 8 Księgi Tobiasza), zaś Tobiasz (senior) odzyskuje wzrok (rozdział 11 Księgi Tobiasza). Słowa Starego Testamentu pokazują nam więc, że możemy się uciekać do Archanioła Rafała również z prośbą o pomoc w uzdrowieniu z chorób cielesnych i duchowych. Wskazuje na to również wspomniane znaczenie jego imienia, czyli „Bóg uzdrawia”.

Wspomożyciel każdego z nas

Kult św. Archanioła Rafała jest obecny w Kościele nieprzerwanie od czasów starożytnych. Również dziś możemy się do niego uciekać, choćby będąc w podróży, przygotowując się do małżeństwa, stojąc przed poważnymi wyzwaniami naszego życia, czy też cierpiąc fizycznie lub duchowo. Oto przykładowa modlitwa, którą możemy wypraszać wstawiennictwa Archanioła Rafała:

Święty Rafale Archaniele, który czuwasz przed majestatem Bożym i z polecenia Stwórcy byłeś przewodnikiem w niebezpiecznej wędrówce Tobiasza. Czuwaj nad drogami naszego życia, ostrzegaj przed niebezpieczeństwami, jakie nas zgubić mogą. Ty odpędzałeś demony i uzdrawiałeś mocą Bożą. Broń nas przed uległością złu, a gdy zdrowie i życie nasze zagrożone będzie, wstawiaj się za nami u Boga, przedstawiaj nasze sprawy i bądź nam pomocny. Amen.

źródło: Stacja7

Czytaj więcej:

• Podatki i społeczna moralność [ROZMOWA]
• Walka duchowa. Z czym, dlaczego i jak walczyć?
• Chwyć za rękę Pasterza